Eerste hulp bij psychische klachten

nov 17, 2023

Interview met POH GGZ Lydia Boelen

Lydia Boelen is sinds januari werkzaam als POH GGZ in de Haarlemmermeer. Samen met 21 collega’s POH GGZ is ze in dienst bij de Zorggroep en biedt ze psychische hulp vanuit de huisartsenpraktijk. Ze vertelt met veel enthousiasme over dit mooie vak en vindt dat het breed bekend mag zijn wat de POH GGZ voor inwoners kan doen en dat de POH GGZ laagdrempelig toegankelijk is.

Lydia houdt van leren, barst van de energie en is van vele markten thuis. Ze begon haar carrière als verpleegkundige, heeft als wijkverpleegkundige gewerkt en daarna als doktersassistent / POH somatiek / administratief medewerker / POH GGZ bij een huisartsenpraktijk in Aalsmeer. Het werden teveel taken en Lydia vroeg zich af welke rol nu eigenlijk het best bij haar past. Een goed gesprek voeren, de tijd kunnen nemen voor de patiënt vindt ze het leukste aan haar werk in de huisartsenpraktijk. Mensen bijstaan in psychische nood bleek het best haar te passen en ze koos voor een baan als POH GGZ bij de Zorggroep.

Naast je staan

Lydia: “Ik ben iemand die altijd nieuwe uitdagingen zoekt. Het beroep van POH GGZ sprak mij al langere tijd aan. Mijn ouders werkten voor het Leger des Heils en bij ons thuis zaten regelmatig mensen met psychische problemen aan tafel, het mensen helpen zit in mijn bloed. Het fijne is dat je als POH GGZ de tijd hebt om even naast iemand te staan. Voor grote en kleinere problemen, van stressklachten tot een burn-out, van ‘een beetje in de put’ tot een fikse depressie. Gemiddeld spreek ik mensen 5-8 keer, soms maar 1 keer en soms vaker. Ik probeer mensen op weg te helpen, dit lukt soms met een paar gesprekken en soms met de juiste verwijzing, net wat nodig is. Ik werk 16 uur bij Huisartsenpraktijk Hoofdstaete, 12 uur bij Huisartsenpraktijk Marktplein en op het moment ook nog 8 uur voor Medisch Centrum Zwanenburg.

Het GGZ-landschap in Nederland is best ingewikkeld, de juiste zorg vinden dat is voor velen lastig. Waar moet je zijn voor wat? En wat wordt vergoed door welke zorgverzekeraar? Ik heb veel contacten met andere hulpverleners in de regio en ken de sociale kaart redelijk goed. Regelmatig verwijs ik patiënten door naar maatschappelijk werk, een psycholoog, een psychosomatische fysio of de gespecialiseerder GGZ. Door wachtlijsten en verschillende verzekeringen is het soms wel een zoektocht, belangrijk blijft dat de patiënt de juiste hulpverlener vindt en daar zet ik me voor in.

Kwaliteiten

In mijn werk kan ik bouwen op mijn kennis als verpleegkundige en op mijn levenservaring. Ik probeer breed te kijken en het gebeurt soms dat ik ook even een bloeddruk meet of even verder vraag over lichamelijke klachten. Natuurlijk kan ik degene laagdrempelig naar de huisarts verwijzen als ik vermoed dat dat nodig is.

Het mooie van mijn werk is dat ik de vrijheid heb om veel zaken zelf in te kleuren, natuurlijk binnen de wettelijke kaders. Problematiek waar ik weinig kennis van heb, of een contact wat niet soepel loopt verwijs ik sneller door. Er zijn vier aandachtsgebieden die mijn bijzondere interesse hebben, dat zijn de psychische problemen rondom dementie, van patiënten zelf en van hun mantelzorgers. Ten tweede zet ik mij graag in voor mensen met verslavingsproblematiek. Drank en drugs zijn makkelijk verkrijgbaar, maar stoppen of minderen is vaak heel moeilijk. Heel belangrijk vind ik niet te oordelen, het had mij ook kunnen overkomen. Ten derde wil ik graag dat de mensen uit de LHBTI gemeenschap een luisterend oor vinden en zich bij mij op hun gemak voelen. Of je nu worstelt met je gender, seksuele geaardheid of als je last hebt van hoe je omgeving daarop reageert, je bent welkom. Door ervaring op dit vlak in mijn eigen directe omgeving heb ik inmiddels, met vallen en opstaan, veel geleerd. Tot slot ga ik graag het gesprek aan met degenen die klachten hebben die passen bij autisme.

Veel mensen vragen mij, hoe doe je dat toch, al die problemen aanhoren, hoe laat je dat los? In de eerste plaats mogen de verhalen mij ook raken, ik doe dit werk ook met mijn hart, het laat me gelukkig niet koud. Het is wel belangrijk dat ik verder kan en dat doe ik door me te realiseren dat ik niet de problemen van de ander hoef op te lossen. Ik mag gewoon even naast iemand staan, op een wat moeilijker punt in iemands leven. Daarnaast praat ik, vertrouwelijk, met collega’s en dan is werken in teamverband erg fijn. Ten slotte fiets ik het eruit en maak ik muziek om mijn emoties de ruimte te geven.

Therapieland

De online modules van Therapieland zijn fijn om naast de gesprekken aan te bieden. Het zijn gedegen modules met goede uitleg en oefeningen. Niet iedereen maakt de modules af, sommigen komen niet verder dan de helft, weer anderen beginnen er niet eens aan. Dat geeft niet, het is een aanvulling, geen moeten. Regelmatig gebeurd het echter wel dat mensen er veel uit halen, veel van leren en dat het helpt in het proces van herstel.

Groepscursus

In het voorjaar heb ik de groepscursus ‘Minder stress’ gegeven. Een leuke uitbreiding van mijn werk als POH GGZ. Op het moment geef ik samen met collega POH GGZ Hester Oosterman de cursus ‘Minder piekeren’. Het zijn mooie cursussen, heel gestructureerd en goed in elkaar gezet lesmateriaal, met een duidelijke kop en staart. De huidige deelnemers zijn tussen 21 en 75 jaar oud en hebben een fijne interactie. Ik geniet van het groepsproces, ze leren en oefenen samen, ze krijgen huiswerkopdrachten om te oefenen met technieken om het piekeren te verminderen. Dat is dus best even aanpoten, maar het is goed te overzien, omdat het maar vier avonden zijn. Een voorbeeld van een huiswerkopdracht? Zeg hardop STOP! als je aan het piekeren bent en denk aan iets wat je leuk vindt, bijvoorbeeld de vakantie. Dit klinkt misschien raar, maar de ervaring leert dat het wel helpt.

Uitdagingen

Zorgen maak ik me om het psychisch welzijn van onze bevolking, we hebben minder veerkracht. De enorme hoeveelheid prikkels die op ons afkomen, het beleid dat zich richt op ‘altijd maar meer’ zorgt er, denk ik, voor dat we te gespannen en gestrest raken. Het leidt ons af van de wat er echt belangrijk is in ons leven. Het zou mooi zijn als er op de basisschool en middelbare school aandacht komt voor wat stress is, hoe je kunt ontspannen, wat somberheid en angst zijn en wat je er zelf aan kan doen.
Het helpt al, denk ik, als we elkaar regelmatig even echte aandacht geven, een complimentje, een goed gesprek en even samen vertragen in deze hectische samenleving. We hebben elkaar nodig, op het werk en thuis.”

Een sluitende keten van diagnostiek, behandeling en begeleiding, maar ook van preventie, vroege opsporing en zelfmanagement.